Tàn cuộc

Hãy xem xét rằng trung bình một "blockchain lớn" - thứ có tần suất block cao, kích thước block lớn, diễn ra hàng nghìn giao dịch mỗi giây nhưng vẫn có tính tập trung cao: Bởi vì các block là quá lớn nên chỉ khoảng vài chục hoặc vài trăm số lượng node có đủ khả năng để tham gia một cách đầy đủ trong việc tạo nên block hoặc xác minh block hiện đang tồn tại. Điều gì đã khiến cho một chuỗi trở nên không thực sự cần độ tin cậy và chống lại sự kiểm duyệt như vậy, ít nhất là theo tiêu chuẩn của tôi?

Dưới đây là một lộ trình hợp lý:

• Thêm một lớp thứ hai trong việc staking^[1], không yêu cầu nguồn tài nguyên lớn để thực hiện các xác thực đối với block được phân tán. Các giao dịch trong một khối được chia thành 100 nhóm, với trạng thái gốc là cây Merkle hoặc Verkle sau mỗi nhóm. Mỗi staker ở bậc thứ 2 được chỉ định ngẫu nhiên vào một trong các nhóm. Một block chỉ được chấp nhận khi ít nhất 2/3 số validator được chỉ định cho mỗi nhóm đăng nhập vào khối đó.

• Giới thiệu bằng chứng gian lận hoặc ZK-SNARK cho phép người dùng có thể trực tiếp kiểm tra tính hợp lệ của khối. ZK-SNARK có thể chứng minh trực tiếp tính hợp lệ của block bằng mật mã; bằng chứng gian lận là một phương thức mang tính đơn giản hơn trong đó nếu một block có nhóm nào không hợp lệ thì bất kỳ ai cũng có thể phát đi bằng chứng gian lận của nhóm đó. Điều này cung cấp một lớp bảo mật khác ngoài các trình xác thực được chỉ định ngẫu nhiên.
• Giới thiệu phương pháp lấy mẫu tính khả dụng của dữ liệu cho phép người dùng kiểm tra tính khả dụng của block. Bằng việc kiểm tra thông qua mô hình DAS, ta có thể xác minh rằng một block đã được xuất bản bằng cách chỉ việc phải tải xuống một vài phần ngẫu nhiên được chọn.
• Thêm các kênh giao dịch thứ cấp để chống công tác kiểm duyệt. Một cách để làm điều này là cho phép các staker thứ cấp gửi danh sách các giao dịch mà block chính tiếp theo phải bao gồm.
  

Chúng ta nhận được gì sau khi hoàn thành tất cả các điều trên? Chúng ta nhận được một chuỗi nơi mà việc sản xuất block vẫn được tập trung hóa nhưng trình xác thực khối lại không thực sự có tính tin cậy và có tính phi tập trung cao, và đặc biệt là sự chống kiểm duyệt ngăn cản các nhà sản xuất block kiểm duyệt. Mặc dù hơi không đẹp về mặt thẩm mỹ nhưng nó cung cấp những bảo đảm cơ bản mà chúng ta đang tìm kiếm: Ngay cả khi có một người trong số những staker chính (các nhà sản xuất khối) có ý định tấn công hoặc có thiếu sót gì, điều tồi tệ nhất mà họ có thể tạo ra được là hoàn toàn ngoại tuyến, tại thời điểm đó chuỗi sẽ ngừng chấp nhận các giao dịch cho đến khi cộng đồng phân chia tài nguyên của họ và thiết lập một node staker một cách trung thực.

1. Bây giờ, hãy xem xét một khả năng về tương lai dài hạn có thể có cho rollup...

Hãy tưởng tượng rằng một rollup cụ thể - cho dù là Arbitrum, Optimism, Zksync, StarkNet hay một cái gì đó hoàn toàn mới - thực hiện rất tốt công việc triển khai node của nó, đến mức nó thực sự có thể thực hiện 10.000 giao dịch mỗi giây nếu được cung cấp phần cứng đủ mạnh. Các kỹ thuật để thực hiện điều này về nguyên tắc đã nổi tiếng và đã được triển khai bởi Dan Larimer và những người khác thực hiện nhiều năm về trước: Chia nhỏ quá trình hành động thành một luồng CPU thực hiện logic kinh doanh một cách vô song nhưng rẻ tiền và một số lượng lớn các luồng khác tiến hành các mặt mã học đắt tiền nhưng có khả năng song song hóa cao. Hãy cùng tưởng tượng rằng Ethereum triển khai sharding với những mẫu dữ liệu sẵn có và những dữ liệu trên chuỗi của rollup đó được lưu trữ trên không gian giữa 64 shard của nó. Do đó, tất cả mọi người đều di chuyển đến rollup này. Thế giới đó sẽ trông như thế nào?

Một lần nữa, chúng ta có được một thế giới mà ở đó, sản xuất block được quy về một chỗ, việc xác thực block là không cần sự tin cậy và tính phi tập trung cao đồng thời việc kiểm duyệt vẫn bị ngăn chặn. Các nhà sản xuất rollup phải xử lý một số lượng lớn các giao dịch do đó, đây là một thị trường khó gia nhập, nhưng họ không có cách nào để đẩy các block không hợp lệ đi qua. Tính khả dụng của block được bảo đảm bởi chuỗi bên dưới còn tính hợp lệ của block thì lại được đảm bảo bởi logic rollup: nếu đó là rollup ZK, nó được đảm bảo bởi SNARK và một bản tổng hợp lạc quan được bảo mật miễn là có một tác nhân trung thực ở đâu đó đang chạy một node lừa đảo (họ có thể được trợ cấp bằng các khoản tài trợ Gitcoin). Hơn nữa, bởi vì người dùng luôn có tùy chọn gửi giao dịch thông qua kênh bao gồm chuỗi thứ cấp đồng thời trình tự rollup cũng không thể kiểm duyệt 1 cách hiệu quả.

2. Tiếp đến, hãy xem xét về một khả năng tương lai dài hạn có thể có khác của rollup...

Không có rollup nào thành công trong việc nắm giữ bất kỳ nơi nào gần với các hoạt động chính của Ethereum. Thay vào đó, tất cả chúng đều đạt mức vài trăm giao dịch mỗi giây. Chúng ta có được một tương lai đa rollup cho Ethereum - tầm nhìn đa chuỗi của Cosmos, nhưng trên lớp layer nền sẽ cung cấp tính khả dụng của dữ liệu và bảo mật được chia sẻ. Người dùng thường dựa vào cầu nối rollup chéo để chuyển giữa các lần rollup khác nhau mà không phải trả phí cao trên chuỗi chính. Thế giới đó sẽ như thế nào?

Có vẻ như chúng ta có thể có tất cả: xác thực phi tập trung, khả năng chống kiểm duyệt mạnh mẽ và thậm chí là sản xuất phân loại block, bởi vì các rollup đều rất nhỏ và rất dễ bắt đầu sản xuất block. Nhưng việc phân cấp sản xuất block có thể không kéo dài được do khả năng của MEV miền chéo. Có một số lợi ích đạt được khi có thể tạo block tiếp theo trên nhiều miền cùng một lúc: bạn có thể tạo các block sử dụng cơ hội kinh doanh chênh lệch giá dựa vào việc thực hiện các giao dịch trên chuỗi chính và trong một hay hai lần rollup, hoặc thậm chí nhiều hơn các rollup phức tạp.

Do đó, trong một thế giới đa miền, sẽ có những áp lực mạnh mẽ đối với những người cùng kiểm soát quá trình sản xuất block trên tất cả các lĩnh vực. Nó có thể không xảy ra, nhưng xác suất để nó diễn ra thì vẫn có, và chúng ta cần phải chuẩn bị cho khả năng đó.

Vậy kết quả là gì? Sản xuất block được quy về một chỗ, trình xác thực block không cần phải có độ tin cậy và tính phi tập trung cao đồng thời kiểm duyệt vẫn sẽ bị ngăn chặn .

3. Vậy điều này có ý nghĩa là gì?

Mặc dù có nhiều con đường đều hướng tới việc xây dựng một hệ sinh thái blockchain dài hạn có thể mở rộng và an toàn, nhưng có vẻ như tất cả chúng đều đang xây dựng hướng tới những tương lai rất giống nhau. Nhưng những gì chúng ta có thể làm là sử dụng các kỹ thuật cấp giao thức như xác nhận của ủy ban, lấy mẫu dữ liệu sẵn có và bỏ qua các kênh để "điều tiết" thị trường, đảm bảo rằng những người chiến thắng không thể lạm dụng quyền lực của họ.

Điều này có ý nghĩa gì đối với các nhà sản xuất khối? Sản xuất theo khối có khả năng trở thành một thị trường chuyên biệt và chuyên môn về miền có khả năng được thực hiện trên nhiều lĩnh vực khác nhau. 90% yếu tố tạo nên một nhà sản xuất khối Optimism tốt cũng có thể tạo thành một nhà sản xuất khối Arbitrum giỏi hay một nhà sản xuất khối Polygon tốt hoặc thậm chí là một nhà sản xuất khối lớp cơ sở Ethereum tốt. Nếu có nhiều tên miền, hoạt động kinh doanh dựa trên sự chênh lệch giá giữa nhiều tên miền cũng có thể trở thành một nguồn doanh thu quan trọng.

Điều này có ý nghĩa gì đối với Ethereum? Trước hết, Ethereum có vị trí rất tốt để điều chỉnh theo thế giới tương lai này, bất chấp về sự không chắc chắn cố hữu. Lợi ích sâu sắc của lộ trình tập trung vào Ethereum đó là Ethereum có thể mở cửa cho tất cả các hợp đồng tương lai và không phải đưa ra ý kiến ​​về việc cái nào nhất thiết sẽ phải thắng. Liệu người dùng có thực sự muốn tham gia vào một rollup đơn lẻ không? Ethereum, theo hướng hiện tại của nó, có thể là lớp cơ sở của việc tự động cung cấp "áo giáp" chống lại gian lận và khả năng chống kiểm duyệt thứ mà các tên miền công suất cao cần để đảm bảo tính an toàn.

Việc tạo miền dung lượng cao có quá phức tạp về mặt kỹ thuật hay người dùng có nhu cầu rất lớn về sự đa dạng? Ethereum cũng có thể là lớp cơ sở của điều đó - và là một lớp rất tốt, vì gốc rễ chung của niềm tin là giúp việc di chuyển tài sản giữa các lần rollup một cách an toàn và rẻ hơn rất nhiều.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu Ethereum cũng nên suy nghĩ kỹ về mức độ phi tập trung trong sản xuất khối thực sự có thể đạt được. Có thể không đáng nếu thêm hệ thống ống nước phức tạp để giúp việc sản xuất khối phân cấp cao trở nên dễ dàng hơn nếu miền chéo Mev (hoặc thậm chí MEV chéo từ một lần rollup chiếm shard) khiến nó trở nên không bền vững.

Điều này có ý nghĩa gì đối với các blockchain lớn? Có một con đường cho chúng để biến thành thứ gì đó không thực sự cần độ tin cậy và có khả năng chống lại sự kiểm duyệt, và chúng ta sẽ sớm tìm hiểu xem các nhà phát triển cốt lõi và cộng đồng của họ có thực sự đủ sự coi trọng đối với khả năng chống kiểm duyệt và phân quyền để họ thực hiện được điều đó hay không!

Có thể sẽ mất nhiều năm để tất cả những điều này diễn ra. Sharding và lấy mẫu dữ liệu sẵn có là những công nghệ phức tạp để thực hiện. Sẽ mất nhiều năm để sàng lọc và kiểm tra cho phép mọi người có thể hoàn toàn thoải mái trong việc lưu trữ tài sản của mình khi ZK-rollup thực hiện EVM hoàn toàn. Bên cạnh đó, nghiên cứu MEV trên nhiều miền cũng vẫn đang trong giai đoạn sơ khai. Nhưng ngày càng có vẻ rõ ràng rằng một tương lai thực tế nhưng tươi sáng hoàn toàn có thể diễn ra đối với các blockchain đang ngày được mở rộng.