Cuộc cách mạng năng suất farming là một trong những câu chuyện lớn nhất của DeFi trong năm qua, phần lớn nhờ vào các nhà tạo lập thị trường tự động (AMM). Hoạt động đằng sau hậu trường, các giao thức này đã thu hút hàng tỷ đô vào các hợp đồng thông minh. Được thúc đẩy bởi các ưu đãi dưới dạng token mới được đúc, các nhà đầu tư lao vào các nhóm thanh khoản của AMM và thay đổi cảnh quan của DeFi.
Tuy nhiên, trong khi khối lượng giao dịch của AMM gần như đặt chúng ngang bằng với các sàn crypto tập trung, chúng có một lỗ hổng cố hữu: Chúng phải sống 1 cách giả tạo như những xác sống.
1. Nút cổ chai
Để điều hướng phù hợp nút cổ chai của sản lượng blockchain, AMM giảm cơ chế tạo thị trường cho tài sản tiền điện tử xuống hai nhóm thanh khoản và tỷ giá hối đoái tự nhiên điều chỉnh dựa trên nhu cầu tương đối. Mô hình nguyên thủy này tương tự như một thương gia trong chợ cổ, hoán đổi ngũ cốc và đậu giữa 2 đống theo yêu cầu.
Mặc dù mô hình này rất đơn giản, nhưng nó lại không quan tâm đến các nhà cung cấp và nhà giao dịch thanh khoản để làm cho hệ sinh thái bền vững về lâu dài. AMM hiện đang đối mặt với một số điểm kém hiệu quả, bao gồm:
- Trader phải trả phí gas cao và thường bị trượt giá, phải hoàn thành một phần các lệnh order của họ. Mức độ thanh khoản thấp được phân chia giữa nhiều blockchain và giao thức không tương thích, có nghĩa là các nhà giao dịch lớn gặp phải tình trạng thực thi rất kém.
- Các nhà cung cấp thanh khoản phải chịu tổn thất vô thường, đây là một cách gọi nhầm trừ khi giá của các token ký gửi được điều chỉnh sau các đợt biến động, khi đó khoản lỗ sẽ là vĩnh viễn. Điều này là do các nhà cung cấp thanh khoản buộc phải bán token một cách thụ động với tỷ giá hối đoái tăng và mua token với tỷ giá giảm. Vì vậy, không giống như các nhà tạo lập thị trường tích cực trên các sàn giao dịch đặt hàng có thể điều chỉnh chiến lược của họ, cuối cùng họ phải trả tiền để cung cấp thanh khoản thay vì kiếm tiền.
- Người hưởng lợi lớn nhất sau đó, không phải là các thành viên cộng đồng như các nhà giao dịch hoặc nhà cung cấp thanh khoản, mà là các nhà kinh doanh chênh lệch giá có thể di chuyển giữa các sàn giao dịch và cắt các tài sản giá rẻ cho đến khi các nhóm AMM được định giá chính xác.
Mặc dù các nhà phát triển đã nỗ lực hết sức để vá những vấn đề này và làm cho AMM tập trung hơn vào người dùng, nhưng mất mát không thường xuyên là 1 tính năng, không phải lỗi. Như vậy, nó không thể được loại bỏ hoàn toàn.
Trong tương lai đa hướng đang phát triển nhanh chóng này, một đối thủ mới để tích lũy giá trị và mang lại lợi nhuận đang xuất hiện.
Cách duy nhất để chống lại thiệt hại của các nhà cung cấp thanh khoản trên AMM là liên tục in các token mới làm phần thưởng (máy in token kêu "brrrr!"). Trớ trêu thay, điều đó giống với chính sách của ngân hàng trung ương.
Giống như 1 con "thây ma" tài chính, AMM có thể vẫn hoạt động trong một thời gian bằng cách cung cấp cho những người mua token mới. Nhưng khi lòng nhiệt thành đầu cơ giảm xuống và những người mua mới biến mất, áp lực bán kéo giá token xuống. Các nhà cung cấp thanh khoản, nhận thấy năng suất giảm, sau đó chỉ cần chuyển sang các giao thức mới ra mắt và chu kỳ tiếp tục.
2. Săn thây ma
Giữa sự tìm kiếm vô tận về năng suất, mô hình AMM đang bị đe dọa bởi hai hạn chế nội tại của blockchain: thiếu khả năng tương tác và khả năng mở rộng.
Việc cải thiện năng suất được thúc đẩy bởi các token ưu đãi đang đẩy các blockchain cơ bản đến giới hạn của chúng. Do đó, chi phí và giao dịch bị trì hoãn đang thúc đẩy các nhà cung cấp thanh khoản hướng tới các AMM hoạt động trên các sidechain mới, Layer 2 và Layer 1. Nhưng thiếu khả năng tương tác có nghĩa là hầu hết các chuỗi mới không tương thích, vì vậy việc di chuyển tiền giữa chúng có nghĩa là phải chịu thêm phí và thường sử dụng một cầu nối tập trung đe dọa tính toàn vẹn của toàn hệ thống.
Trong tương lai đa hướng đang phát triển, một đối thủ mới để thích giá trị và mang lại lợi nhuận đang xuất hiện.
Phần mềm trung gian - một thuật ngữ mượn từ mạng được để cập đến phần mềm hoạt động như một cầu nối giữa các ứng dụng - có cơ hội lớn trở thành cổng đầu tiên kêu gọi thanh khoản.
3. Sự nổi lên của phần mềm trung gian
Trong thế giới blockchain, phần mềm trung gian có thể tương tác với những chuỗi khác để mở rộng ra nhiều nguồn thanh khoản - cho dù từ các pool AMM, Sổ đặt lệnh giới hạn trung tâm (CLOB) DEXes, hay bất kỳ nguồn ngoài chuỗi nào. Đối với người dùng cuối, các giao thức cơ bản cung cấp tính thanh khoản được tóm tắt đơn giản thông qua 1 giao diện người dùng duy nhất, giống như các tiêu chuẩn mật mã như https là vô hình đối với người dùng cuối.
Lợi ích của sự trừu tượng này đã bắt đầu được phản ánh trong sự phổ biến ngày càng tăng của 2 phần mềm trung gian mới nổi: Đầu tiên, làn sóng mở đầu của các trình tổng hợp Defi phục vụ các nhà giao dịch cá nhân, và thứ hai, nền tảng lưu ký và giải quyết tất cả trong một đang nhanh chóng trở thành cổng thông tin ưa thích cho các tổ chức truy cập tài sản kỹ thuật số.
Chẳng hạn, trang tổng quan DeFi tập trung vào bán lẻ InstaDapp đã trở thành dApp lớn thứ 2 theo Total Value Locked, chỉ đứng sau gã khổng lồ cho vay Aave. Các nhà tổng hợp khác bao gồm Zapper và Zerion đã chứng kiến mức độ thành công tương tự, thu hút khối lượng lớn người dùng không cần các ưu đãi có sẵn của AMM.
Về mặt thể chế, sự thèm muốn đối với các nền tảng phần mềm trung gian cũng mạnh mẽ không kém. Một lượng lớn giá trị đang chảy vào các ví tập trung vào các tổ chức như Fireblocks, nơi mà hiện nay đã nắm giữ hơn $500 tỷ tài sản kĩ thuật số. Trong khi đây có vẻ như là 1 người giám sát, nhưng phần lớn của đề xuất giá trị đến từ việc có thể so sánh tỷ giá từ một giao diện duy nhất và dễ dàng truy cập thanh khoản phân mảnh trên các nền tảng trao đổi và giao thức Defi khác nhau.
4. Trận chiến tính thanh khoản mới
Sự phát triển mạnh mẽ của nền tảng ứng dụng trung gian mới nổi cho thấy chúng ở đây để tồn tại. Nhưng hiện tại, họ đang bỏ lỡ cơ hội giáng một đòn chí mạng vào các AMM bằng cách nắm bắt giá trị và trả lại giá trị đó cho cộng đồng thông qua các biện pháp khuyến khích nền kinh tế crypto.
Như là Vampire Attack của SushiSwap đã cho ta thấy, tokenomic có thể cung cấp một cách mạnh mẽ những khuyến khích riêng lẻ với các mục tiêu mạng để thúc đẩy tăng trưởng bùng nổ. Điều này có thể bất khả thi đối với những người giám sát tổ chức tập trung, nhưng nó mang lại cơ hội lớn cho các giao thức tuân thủ các nguyên tắc của tài chính mở và không được phép.
Không có bất kỳ giới hạn nội tại của AMM, thế hệ mới của giao thức trung gian này có vị trí tốt để cung cấp những khoản thưởng bền vững hơn mà vượt ra ngoài tiện ích, bảo mật và quản trị để khuyến khích tất cả người dùng và tạp ra giá trị mạng dài hạn thực sự.
Với những ưu đãi như vậy, chúng ta có thể thấy một xu hướng giống như Web 2.0: Giá trị sẽ không được tích lũy dưới 'protocol layer' - như là http hay những giao thức AMM của ngày nay - nhưng đến layer trừu tượng ở trên dưới dạng phần mềm trung gian do cộng đồng điều khiển.
Đừng quên đăng ký Otis Report - Nơi cung cấp và cập nhật nhanh nhất mọi thông tin vĩ mô và phương pháp đầu tư tăng trưởng với giá trị vượt thời gian.
Hãy đăng ký và tham gia các nhóm, channel của Otis Report dưới đây để được thảo luận cùng các chuyên gia và nhiều Otiser khác:
- Theo dõi Otis Podcast - Những góc nhìn thú vị về thị trường
- Đăng ký kênh YouTube Otis Report - Các video chia sẻ kinh nghiệm đầu tư
- Otis Telegram - Chat cùng các chuyên gia và Otiser
- Group Otis Report - Cập nhật & thảo luận thông tin