Nhắc tới Crypto, người ta nghĩ tới việc loại bỏ những gatekeeper[1]. Đây là thuộc tính phân biệt nó với các dịch vụ web truyền thống và cho phép nó duy trì tính cởi mở, trung lập và công bằng. Tuy nhiên, các giao thức crypto chưa được hình thành đầy đủ ngay từ đầu. Chúng phát triển theo hướng trạng thái này theo thời gian, với việc mở rộng kiểm soát khi mạng mở rộng quy mô hơn.
Gatekeeper: người kiểm soát quyền truy cập tới một thứ gì đó ↩︎
Khi quá trình này mở ra, một bộ “thống đốc giao thức” mới xuất hiện để thừa kế nắm quyền kiểm soát từ nhóm phát triển ban đầu. Nhờ được thực hiện đúng cách, cộng đồng mới này được khuyến khích hành động vì lợi ích tốt nhất của giao thức và đủ đa dạng để các lợi ích cạnh tranh có thể cân bằng lẫn nhau. Điều này cho phép giao thức vẫn trung lập nhưng nhanh nhẹn; có khả năng chống lại sự thay đổi tùy ý và vẫn có thể đáp ứng các nâng cấp cần thiết.
Kết quả cuối cùng là một giao thức mở nằm ngoài sự kiểm soát của bất kỳ một người hoặc công ty nào, tiếp tục chạy như được thiết kế và vẫn mở cho bất kỳ ai muốn sử dụng nó. Mặc dù chúng ta đã nhìn thấy một số giao thức hàng đầu thực hiện việc chuyển giao này rồi và trong tương lai sẽ còn xuất hiện nhiều giao thức như vậy hơn nữa, phải công nhận rằng có thể đi được tới kết quả này là điều không hề dễ dàng.
Mục tiêu của nhà sản xuất - a16z[1] đối với giao thức mở này là không ngừng tìm mọi cách để tạo điều kiện thuận lợi cho những chuyển đổi này. Có rất nhiều cách nhưng hôm nay chúng tôi muốn tập trung vào một cách mà chúng tôi nghĩ là đặc biệt hiệu quả: ủy quyền token.
a16z hay còn được biết đến với cái tên Andreessen Horowitz được thành lập bởi hai kĩ sư khoa học máy tính kiêm nhà đầu tư mạo hiểm Andreessen và Horowitz vào năm 2009 tại thung lũng Silicon. Quỹ đầu tư này hiện đang quản lý hàng chục tỷ đô la được trải dài ở nhiều mảng cũng như là nhiều Quỹ nhỏ bên trong khác nhau. ↩︎
Xét theo bề ngoài, ủy quyền đề cập đến quá trình mà chủ sở hữu token chuyển giao quyền quản trị trên chuỗi của họ cho người khác. Tìm hiểu sâu hơn, ủy quyền là một cách để mở rộng tập hợp những người tham gia có tiếng nói trong quá trình quản trị. Và khi nó được thực hiện một cách hiệu quả, đó sẽ là một cách để gieo mầm cho sự phát triển của một cơ quan quản lý chất lượng cao hơn trong dài hạn.
Tuy nhiên, để thực sự mở ra những lợi ích này, cần phải có một hình thức ủy quyền “mạnh mẽ”. Hình thức này không chỉ làm giảm sự tập trung ở cấp độ bề mặt mà còn nâng cao chất lượng và tính đa dạng của cơ quan quản lý. Và có lẽ quan trọng nhất, đó là việc cho phép mỗi người đại biểu bỏ phiếu độc lập với chủ sở hữu token, theo bất kỳ cách nào họ thấy phù hợp.
Trong những năm qua, a16z đã xây dựng một chương trình ủy quyền xung quanh những nguyên tắc này. Họ đã sử dụng nó để ủy quyền hơn một nửa quyền biểu quyết của mình trong các giao thức như Compound, Uniswap và Celo cho một mạng lưới rộng lớn các đại biểu đủ điều kiện. Chúng bao gồm: các tổ chức phi lợi nhuận hàng đầu như Kiva và Mercy Corps; các doanh nghiệp toàn cầu như Deutsche Telekom; các công ty khởi nghiệp crypto như Gauntlet, Argent và Dharma; các tổ chức đại học như Câu lạc bộ Blockchain Stanford và Blockchain tại Columbia; và các nhà lãnh đạo cộng đồng tiềm năng như Getty Hill.
A16z đã chia sẻ chương trình này với cộng đồng và mở nguồn cho tất cả các bộ phận cấu thành của nó, bao gồm:
- Các phương pháp hay nhất để ủy quyền token
- Tiêu chí để đánh giá người đại biểu
- Cơ chế pháp lý và tài liệu mẫu
- Mạng lưới ủy quyền a16z hiện tại
- Ý tưởng để cải thiện trong tương lai
Hy vọng của nhà sản xuất khi xuất bản các tài nguyên này là chúng có thể hữu ích cho nhiều thành viên cộng đồng, bao gồm cả các nhà phát triển quan tâm tới giao thức quản trị, chủ sở hữu token muốn ủy quyền, các cá nhân hoặc nhóm muốn trở thành đại biểu và hơn thế nữa.

1. Các phương pháp hay nhất để ủy quyền token
Sau đây là một số phương pháp hay nhất được đúc kết sau một quá trình dài tìm hiểu;
Giao nhiệm vụ sớm: Ủy quyền có thể có giá trị tại bất kỳ thời điểm nào trong vòng đời của giao thức. Nhưng có lẽ nó có tác động mạnh nhất trong giai đoạn đầu, khi một giao thức đang hoạt động nhưng token gốc vẫn chưa được phân phối rộng rãi. Trong giai đoạn này, ủy quyền có giá trị vì một vài lý do. Đầu tiên, nó có thể đẩy nhanh việc phân phối quyền quản trị trước tốc độ được quy định bởi lịch trình phát hành token. Điều này đặc biệt quan trọng trong các giao thức có chu kỳ phân phối dài, khi có thể mất vài năm để token quản trị phổ biến rộng rãi trong cộng đồng. Trong những trường hợp này, ủy quyền giúp tăng cường sự tham gia trong ngắn hạn bằng cách cho nhiều người tham gia hơn trong quá trình này. Nó cũng có thể giúp thúc đẩy sự phát triển của một cơ quan quản lý chất lượng cao hơn trong dài hạn (xem thêm về điều đó ở bên dưới). Do những hiệu ứng này kết hợp theo thời gian nên việc kết hợp ủy quyền phải càng sớm càng tốt.
Nâng cao các nhà lãnh đạo cộng đồng: Ủy quyền cung cấp một cách để nâng cao các thành viên cộng đồng, những người thể hiện khả năng lãnh đạo sớm trong quản trị. Những người này có xu hướng là những người dùng tích cực, những người hiểu giao thức và muốn nó phát triển, hoặc không đủ số token để tham gia một cách có ý nghĩa. Chúng tôi đã thấy nhiều ví dụ về điều này cho đến nay, nơi một cá nhân hoặc một nhóm nhỏ thể hiện khả năng lãnh đạo, kiếm được các ủy quyền token và sử dụng các token đó để nâng cấp có ý nghĩa cho giao thức. Điều này dẫn đến các ủy quyền khác, nâng cấp, v.v., tạo ra một vòng luân chuyển hiệu quả. Xác định các kiểu nhà lãnh đạo này từ bên trong và nâng cao họ thông qua các hoạt động ủy quyền vì lợi ích lâu dài của giao thức.
Thu thập các quan điểm bên ngoài: Ủy quyền cung cấp một công cụ để lần đầu tiên kết hợp các quan điểm mới vào hệ sinh thái của giao thức. Đây thường là những cá nhân hoặc nhóm quan tâm đến crypto và mang lại những bộ kỹ năng có giá trị và độc đáo, nhưng chưa có cơ hội tham gia. Vì ủy quyền yêu cầu ít hoặc không có chi phí trả trước từ phía họ, nó cung cấp tất cả các bước quan trọng, mà thường là tất cả những gì họ cần để bắt đầu đóng góp. Trong nhiều trường hợp, một số tổ chức phi lợi nhuận và tổ chức sinh viên được ủy nhiệm đã nổi lên như những nhà lãnh đạo trong cộng đồng quản trị mới của họ. Điều này giúp tăng tính đa dạng cả trong quản trị giao thức và trên toàn hệ sinh thái crypto một cách rộng rãi hơn.
Đảm bảo tính độc lập của đại biểu: Các đại biểu phải được trao quyền để bỏ phiếu độc lập với chủ sở hữu token. Đây là một đặc tính cần thiết cho bất kỳ chương trình ủy quyền được thiết kế tốt nào. Ở mức tối thiểu, điều này có nghĩa là chủ sở hữu token không được cố gắng gây ảnh hưởng hoặc ra lệnh cho sự tham gia của các đại biểu của mình theo bất kỳ cách nào, dù rõ ràng hay ẩn ý. Chúng tôi khuyên bạn nên làm thêm một bước nữa, đó là chủ sở hữu token phải cam kết duy trì các ủy quyền của mình trong một khoảng thời gian tối thiểu, và khả năng phát sinh việc thu hồi sớm chỉ xảy ra trong những trường hợp rất hạn chế. Có thể có nhiều cách bổ sung để diễn giải khái niệm này sâu hơn, nhưng nói chung kiểu cơ chế này mang lại cho các đại biểu sự đảm bảo rằng họ có thể bỏ phiếu khi họ thấy phù hợp.
Cung cấp sự minh bạch liên tục: Khi ủy quyền trở nên phổ biến hơn, việc cung cấp sự minh bạch liên tục cho mạng ủy quyền của mình trở nên ngày càng quan trọng đối với chủ sở hữu token. Điều này giúp cộng đồng có cái nhìn cụ thể về các bên liên quan, các điều khoản của các ủy quyền cơ bản, mối quan hệ của họ với chủ sở hữu token và hơn thế nữa. Nó cũng sẽ cho phép cộng đồng hưởng lợi từ việc lặp lại trên các cơ chế này bằng cách mở chúng ra để công chúng đánh giá và nhận xét. Nhà sản xuất cam kết duy trì kiểu minh bạch này trong chương trình của mình về sau và khuyến khích những người khác cũng làm như vậy.
2. Tiêu chí đánh giá đại biểu
Khi đánh giá các ứng viên tiềm năng, nhà sản xuất đánh giá họ dựa trên một số tiêu chí chính. Nói chung, những điều này được thiết kế để xác định những đại biểu mà họ tin rằng sẽ nâng cao cơ quan quản lý theo một cách nào đó có ý nghĩa và sẽ trở thành những nhà lãnh đạo lâu dài trong cộng đồng.
Nhà sản xuất đã đăng toàn bộ phiếu đánh giá của mình tại đây, phiếu đã được sử dụng để cho điểm tất cả các đại biểu hiện có của mình. Nói chung, họ tập trung vào các lĩnh vực sau:
- Cam kết với giao thức: Mức độ cam kết của ứng viên đối với giao thức và quản trị của nó là gì?
- Chủ đề chuyên môn: Nền tảng của ứng viên là gì và nền tảng ấy có đạt đủ điều kiện để họ tham gia không?
- Lịch sử của sự tham gia: Lịch sử của ứng viên về mức độ tương tác với cộng đồng như thế nào và họ thường được nhìn nhận một cách công khai như thế nào?
- Không có xung đột: Ứng viên có bất kỳ xung đột lợi ích nổi bật nào với giao thức không?
- Sự phù hợp với thành công của giao thức: Ứng viên có phù hợp và có thái độ tích cực với lợi ích lâu dài của giao thức không?
- Không phụ thuộc vào a16z: Ứng viên có thể hoàn toàn không dựa vào a16z để đảm bảo quyền bỏ phiếu độc lập sau khi ủy quyền không?
- Tác động đến phân quyền: Việc ủy quyền cho ứng viên có giúp tiếp tục phân cấp quyền lực quản trị trong mạng lưới không?
- Đa dạng về quan điểm: Việc ủy quyền cho ứng viên có làm tăng tính đa dạng tổng thể của các quan điểm trong quản trị và giúp tránh suy nghĩ theo nhóm không?
- Ý thức về quản lý tổng thể: Ứng viên có thể hiện đặc tính quản lý và tin tưởng vào sứ mệnh cơ bản của giao thức không?
Các ứng viên sẽ được chấm điểm trên thang điểm 0-2 cho mỗi hạng mục (dựa trên bộ câu hỏi đầy đủ có trong phiếu tự đánh giá) và thường mức điểm thỏa mãn là tối thiểu là 70%. Như bạn có thể thấy từ biểu đồ bên dưới (hiển thị điểm đại biểu Uniswap hiện tại của chúng tôi), có nhiều cách khác nhau để đạt được điểm vượt qua, không cần lý lịch hoặc hồ sơ riêng lẻ.

3. Cơ chế pháp lý và tài liệu mẫu
Đối với các ứng cử viên đáp ứng được yêu cầu của luật sư, a16z sẽ ký một thỏa thuận ngắn gọn đưa ra các điều khoản cơ bản của ủy quyền. Họ đăng thỏa thuận mẫu ở đây. Cũng như phiếu đánh giá, đây là mẫu được sử dụng cho các đại biểu hiện có.
Dưới đây là các thuật ngữ chính mà a16z đưa vào, cũng như cơ sở lý luận:
- Sự tham gia: Nhà sáng lập yêu cầu các đại biểu luôn được cung cấp đầy đủ thông tin và tham gia với một thái độ mà họ cho rằng là tốt nhất cho giao thức. Ngoài ra, họ có thể tự do tham gia theo cách mà họ thấy phù hợp.
- Số tiền ủy quyền: Nhà sáng lập mong muốn cung cấp cho mỗi đại biểu đủ số lượng token để có tác động có ý nghĩa đối với việc quản trị, bằng một số biện pháp phù hợp (ví dụ: đủ số lượng token để giới thiệu một đề xuất).
- Hoàn trả: Nhà sáng lập cung cấp cho mỗi đại biểu một khoản phí nhỏ để đảm bảo rằng tất cả các chi phí của họ được trang trải. Trong mọi trường hợp, đây là số tiền tối thiểu ($500/tháng hoặc ít hơn) và được thiết kế để giảm bớt những thứ như chi phí gas phát sinh khi bỏ phiếu và gửi đề xuất.
- Thời hạn và Chấm dứt: Nhà sáng lập cam kết duy trì ủy quyền trong một khoảng thời gian tối thiểu (ít nhất sáu tháng), với việc thu hồi chỉ phát sinh trong những trường hợp rất hạn chế. Ngoài những điều đó, họ không thể hủy bỏ quyền ủy nhiệm trong nhiệm kỳ, ngay cả khi bị các đại biểu bỏ phiếu chống lại trong mọi cuộc biểu quyết. Điều này giúp đảm bảo rằng các đại biểu được trao quyền bỏ phiếu độc lập và theo bất kỳ cách nào mà họ thấy phù hợp.
- Sự đổi mới: Vào cuối thời hạn ban đầu, các đoàn đại biểu sẽ được thay dổi một cách tự động trừ khi các bên có thỏa thuận khác.
Sau khi được giới thiệu, các đại biểu có thể tự do tham gia vào công việc quản trị, bất kể cách họ thấy phù hợp. Nhà sáng lập sẽ thỉnh thoảng kiểm tra với các đại biểu, ngoài ra, sau khi thực hiện ủy quyền ban đầu xong, đại biểu sẽ hoàn toàn độc lập với nhà sáng lập.
4. Mạng đại biểu a16z hiện tại
Dưới đây là bảng phân tích về mạng đại biểu hiện tại của a16z cho Compound và Uniswap, bao gồm theo loại đại biểu:

Mặc dù mạng đại biểu ở đây đã phát triển và đa dạng kể từ lần đầu tiên giới thiệu chương trình vào đầu năm nay, nhưng vẫn còn nhiều vấn đề cần được cải thiện. Chúng tôi mong muốn được thấy một hệ sinh thái đại biểu đa dạng hơn nữa xuất hiện trong tương lai.
5. Nhìn về tương lai
Cuối cùng, chúng tôi cũng như nhà sáng lập chương trình này là những người ủng hộ mạnh mẽ việc ủy quyền và tin rằng nó có một vai trò quan trọng trong việc quản trị giao thức. Hy vọng khuôn khổ mới này có thể đóng vai trò là điểm khởi đầu hữu ích cho những người bắt đầu nghĩ về ủy quyền và cách kết hợp nó một cách chu đáo. Vì vậy, chúng tôi khuyến khích cộng đồng tự do sử dụng khuôn khổ này, sửa đổi nó, phê bình nó và cuối cùng là đưa ra phản hồi để cải thiện nó.
Về phía nhà sản xuất, họ đã có kế hoạch tiếp tục xây dựng nó ở một số khía cạnh chính. Đầu tiên, bằng cách tiếp tục đa dạng hóa các loại đại biểu, cả trong các danh mục được liệt kê ở trên và trên các loại mới. Nếu bạn muốn trở thành đại biểu, vui lòng liên hệ với a16z! Thứ hai, bằng cách triển khai nó trên một số giao thức mới cho phép ủy quyền trên chuỗi. Đối với các nhà phát triển và các thành viên cộng đồng đang suy nghĩ về quyết định này, hãy nêu ra quan điểm của mình về điều này. Và thứ ba, bằng cách kết hợp phản hồi và ý tưởng từ cộng đồng để cải thiện khuôn khổ và nâng cao hơn nữa, vì vậy đừng ngần ngại thể hiện suy nghĩ của bạn!
###
Một số thông tin nhất định trong đây đã được lấy từ các nguồn của bên thứ ba, bao gồm từ các công ty danh mục đầu tư của các quỹ do a16z quản lý.
Nội dung này chỉ được cung cấp cho mục đích thông tin và không được dựa vào như lời khuyên về pháp lý, kinh doanh, đầu tư hoặc thuế. Bạn nên tham khảo ý kiến của các cố vấn của riêng mình về những vấn đề đó. Các tham chiếu đến bất kỳ chứng khoán hoặc tài sản kỹ thuật số nào chỉ nhằm mục đích minh họa và không cấu thành khuyến nghị đầu tư hoặc đề nghị cung cấp dịch vụ tư vấn đầu tư.
Các biểu đồ và đồ thị được cung cấp bên trong chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin và không nên dựa vào khi đưa ra bất kỳ quyết định đầu tư nào. Hiệu suất trong quá khứ không cho thấy kết quả trong tương lai. Mọi dự đoán, ước tính, dự báo, mục tiêu, triển vọng và / hoặc ý kiến thể hiện trong các tài liệu này có thể thay đổi mà không cần báo trước và có thể khác hoặc trái ngược với ý kiến của người khác.
Đừng quên đăng ký Otis Report - Nơi cung cấp và cập nhật nhanh nhất mọi thông tin vĩ mô và phương pháp đầu tư tăng trưởng với giá trị vượt thời gian.
Hãy đăng ký và tham gia các nhóm, channel của Otis Report dưới đây để được thảo luận cùng các chuyên gia và nhiều Otiser khác:
- Theo dõi Otis Podcast - Những góc nhìn thú vị về thị trường
- Đăng ký kênh YouTube Otis Report - Các video chia sẻ kinh nghiệm đầu tư
- Otis Telegram - Chat cùng các chuyên gia và Otiser
- Group Otis Report - Cập nhật & thảo luận thông tin