DeFi Citadel: Cách các giao thức DeFi tạo ra và nắm bắt giá trị

Sau một mùa hè bùng nổ khiến DeFi trở thành tâm điểm chú ý, không còn là bí mật khi các giao thức DeFi đang tạo ra giá trị kinh tế thực sự. Các giao thức này hiện lưu trữ hàng tỷ đô tài sản và tạo điều kiện cho hàng tỷ đô hoạt động tài chính hàng ngày, cung cấp cho người dùng các dịch vụ tài chính mở, không biên giới, không kiểm duyệt.

Tuy nhiên, điều ít được biết đến là trong khi nhiều giao thức DeFi có thiết kế cryptoeconomic độc đáo, hầu hết đều có chung một mô hình kinh doanh. Cốt lõi của mô hình kinh doanh này là bảng cân đối của giao thức, có thể được định nghĩa là tổng số tài sản được quản lý (còn gọi là tổng giá trị bị khóa - TVL). Hiểu được điều này có thể cung cấp cái nhìn sâu sắc về cách các giao thức này hoạt động và cách chúng có thể tự bảo vệ mình khỏi sự cạnh tranh và nắm bắt giá trị.

1. Giao thức như điều phối viên của hoạt động tài chính

Các giao thức DeFi là cơ chế phối hợp xác định các quy tắc và cung cấp các biện pháp khuyến khích để tạo điều kiện cho hoạt động tài chính. Hầu hết các giao thức DeFi thực hiện điều này bằng cách huy động nguồn lực từ cộng đồng của họ và đưa những tài sản đó vào mục đích sử dụng hiệu quả trong các hoạt động như tạo lập thị trường (Uniswap và Curve), cho vay (Compound và Aave) hoặc tạo tài sản tổng hợp (MakerDAO và Synthetix). Người dùng cung cấp vốn của họ cho các giao thức để đổi lấy các dòng giá trị, cho dù chúng là nội tại của hệ thống, chẳng hạn như phí trả bằng stablecoin và các loại tài sản crypto khác (ETH, BTC, v.v). Một giao thức tạo ra bao nhiêu giá trị cho stakeholder của chúng dựa trên độ hiệu quả mà một giao thức có thể kiếm tiền từ bảng cân đối kế toán của nó.

Kiếm tiền từ bảng cân đối kế toán như một mô hình kinh doanh không phải là mới. Đó là cách các tổ chức tài chính như ngân hàng đã tạo ra dòng tiền trong nhiều thiên niên kỷ. Trong mô hình đơn giản nhất, các ngân hàng sử dụng vốn ở một đầu dưới dạng nợ (như tiền gửi) và vốn chủ sở hữu, sau đó kiếm tiền từ vốn đó ở đầu kia thông qua các dịch vụ tài chính như cho vay.

Các giao thức DeFi khá giống nhau, ngoại trừ có được bên thứ ba đáng tin cậy ở giữa, và một hệ thống pháp luật để thực thi các thỏa thuận giữa các bên liên quan. Các giao thức DeFi chỉ là những người điều phối viên tạo điều kiện cho các hoạt động và các tranh chấp của họ được thực thi bằng cách sử dụng smart contract trên các blockchain công khai.

Các bên liên quan chính trong giao thức DeFi là nhà cung cấp thanh khoản, token holder, developer, và người dùng. Mặc dù được mô tả riêng biệt, các nhóm này không loại trừ lẫn nhau và các giao thức DeFi thành công nhất là những giao thức sắp xếp tốt nhất lợi ích giữa những nhóm này.

• Nhà cung cấp thanh khoản cung cấp vốn cho một giao thức, được đưa vào mục đích sử dụng hiệu quả, tạo điều kiện cho hoạt động tài chính.
• Token holder quản lý giao thức và trích xuất giá trị từ hoạt động của chúng.
• Developer xây dựng giao thức, thiết kế quy tắc và các biện pháp khuyến khích để điều hành các hoạt động tài chính mong muốn.
• User sử dụng giao thức cho mục đích tài chính họ cần.

Các giao thức DeFi tích lũy vốn thông qua việc bán token, giữ lại thu nhập từ giao thức và tính thanh khoản của nguồn cung ứng cộng đồng. Giá trị thứ hai đã được mô tả một cách nhầm lẫn là tổng giá trị bị khóa. Không có gì bị khóa khi người dùng cung cấp tính thanh khoản cho các giao thức. Người sử dụng vốn cung cấp cho các giao thức hoạt động giống như tiền gửi không kỳ hạn hơn bất kỳ hình thức vốn vĩnh viễn nào. Về cơ bản, người dùng đang cho vay vốn của họ cho một giao thức không đảm bảo, biết rằng nó được phân bổ theo một quy tắc hệ thống hóa, với khả năng yêu cầu trả lại bất cứ khi nào họ muốn.

Các giao thức chỉ duy trì đặc quyền quản lý vốn của người dùng trong phạm vi họ tiếp tục đưa ra các lý do thuyết phục để huy động vốn với họ. Khi những lý do đó tan biến, vốn có thể bị rút ngay lập tức, theo tốc độ internet để đến những nơi tốt hơn.

Người dùng giữ vốn trong một giao thức vì nhiều lý do chủ yếu về bản chất kinh tế. Các lý do hàng đầu là phí, phần thưởng token và bảo mật. Không loại trừ khả năng, người dùng có thể ưu tiên những lý do này dựa trên sở thích của riêng họ. Điểm mấu chốt là họ chỉ giữ vốn trong một giao thức miễn là họ tin tưởng vào khả năng tạo ra giá trị của chúng với số vốn đó được điều chỉnh theo sở thích rủi ro của họ.

Bức tranh lớn là các giao thức DeFi tạo ra các quy tắc và động lực để cộng đồng xây dựng bảng cân đối và tạo điều kiện cho các dịch vụ tài chính theo cách tạo ra giá trị cho tất cả các bên liên quan trong giao thức.

Dưới đây là một số nghiên cứu điển hình để minh họa mô hình này cho các giao thức DeFi. Lưu ý rằng mẫu của mỗi đoạn văn giống nhau như thế nào để nhấn mạnh sự tương đồng giữa các giao thức này.

2. Nghiên cứu điển hình

Uniswap

Uniswap điều phối giao dịch phi tập trung bằng cách đưa ra quy tắc và khuyến khích để kêu gọi người dùng cung cấp vốn của họ để tạo lập thị trường cho tài sản trên Ethereum. User cung cấp vốn của họ cho Uniswap để đổi lại phí giao dịch mà Uniswap tạo ra từ việc đưa số vốn đó vào các thị trường. Tuy nhiên, không giống như nguồn vốn mà các tổ chức truyền thống huy động từ vốn chủ sở hữu hoặc nợ, số vốn mà Uniswap huy động được từ người dùng không phải là vĩnh viễn. Người dùng có thể rút vốn của họ bất cứ khi nào họ muốn và chỉ giữ nó trong Uniswap miễn là họ còn tin tưởng vào khả năng tạo phí giao dịch của giao thức với số vốn đó. Uniswap tạo ra các khoản phí trong phạm vi mà nó tiếp tục đáp ứng tốt nhất cho những người dùng muốn giao dịch P2P mà không có bên thứ ba đáng tin.

Compound

Compound điều phối các hoạt động cho vay và vay phi tập trung bằng cách đưa ra các quy tắc và khuyến khích để kêu gọi người dùng cung cấp vốn của họ để tạo lập thị trường cho tài sản trên Ethereum. Người dùng cung cấp vốn của họ cho Compound để đổi lấy lãi suất mà Compound tạo ra từ việc đưa số vốn đó vào mục đích sử dụng hiệu quả trong việc cho vay. Giống như Uniswap, số vốn mà Compound huy động được từ người dùng không phải là vĩnh viễn. User có thể rút vốn bất cứ khi nào họ muốn và chỉ giữ vốn của họ trong Compound miễn là họ tin tưởng vào sự duy trì khả năng thanh toán của giao thức và mang lại lãi suất trên số vốn đó. Compound tạo ra các khoản phí để nhằm tiếp tục đáp ứng tốt nhất cho những người dùng muốn vay và cho mượn tài sản P2P mà không cần bên thứ ba đáng tin cậy.

Synthetix

Synthetix điều phối việc tạo ra và trao đổi tài sản tổng hợp phi tập trung bằng cách cung cấp các quy tắc và khuyến khích người dùng cung cấp vốn của họ để tạo ra tài sản tổng hợp (nợ được định giá bằng bất kỳ tài sản nào Synthetix hỗ trợ). Người dùng cung cấp vốn của họ cho Synthetix để đổi lại phí giao dịch mà Synthetix tạo ra khi người dùng định giá lại tài sản tổng hợp của họ bằng một hợp đồng (Người dùng Synthetix giao dịch tài sản tổng hợp theo hợp đồng thay vì ngang hàng). Giống như Uniswap, vốn Synthetix tăng trưởng từ người dùng là không vĩnh viễn. Người dùng có thể rút vốn khi họ muốn và chỉ giữ vốn khi vẫn tin tưởng việc duy trì khả năng thanh toán của giao thức và tạo ra phí trao đổi. Synthetix tạo các khoản phí trong phạm vi mà nó tiếp tục đáp ứng tốt nhất cho người dùng muốn giao dịch P2P mà không có bên thứ ba đáng tin cậy.

3. Cơ chế phòng vệ trong thế giới mà vốn tự do lưu chuyển

Nếu có một điểm mà nền công nghiệp này học được trong tháng 8 về khả năng bảo vệ của giao thức là việc rất khó để xây dựng một bức tường thành trong DeFi. Khi token và vốn có thể dịch chuyển tự do trên internet, các nguồn lợi thế cạnh tranh truyền thống như quy mô kinh tế, chi phí chuyển đổi, bằng sáng chế và giấy phép quy định sẽ mất tính thích hợp. Ngay cả những nguồn lợi thế cạnh tranh "rõ ràng" như thanh khoản cũng không thể bảo vệ được như chúng ta đã chứng kiến với SushiSwap khi nó chiếm lấy hơn 75% thanh khoản của Uniswap vào tháng 9. Các nguồn lợi thế cạnh tranh của kỷ nguyên Internet, chẳng hạn như Aggregation, không có lợi thế hơn vì không sở hữu bất kỳ dữ liệu nào của người dùng.

Làm cách nào giao thức DeFi có thể nắm bắt giá trị nếu nó xuất hiện như thể không có gì có thể bảo về được?

Giao thức có thể bảo vệ được, bắt nguồn từ sự kết hợp của một số điều:

• Cộng đồng bao gồm các nhà phát triển, token holder, nhà cung cấp thanh khoản và người dùng.
• Tích hợp cả giữa các thể chế trong giới thực và các giao thức khác.
• Thương hiệu và Trải nghiệm người dùng đặc biệt mạnh mẽ khi một giao thức là giao thức đầu tiên thành công trên thị trường của nó, cho phép nó xây dựng giá trị thường hiệu và đặt kỳ vọng của người dùng.
• Tài nguyên của Giao thức như kho bạc và quỹ bảo hiểm.
• Bảo mật đặc biệt quan trọng đối với các chuỗi ứng dụng cụ thể.

Cộng đồng

Cộng đồng là một trong những động lực mạnh mẽ nhất về giá trị cho các giao thức DeFi, đặc biệt là khi họ có những câu chuyện chia sẻ mạnh mẽ để liên kết với nhau. Sau cùng, trong giới hạn, tất cả các giao thức phi tập trung sẽ được chỉ đạo bởi cộng đồng của họ, biến chúng ta trở thành nguồn cội cuối cùng của việc tạo ra giá trị và tính bền vững. Xây dựng các giao thức phi tập trung là một trò xây dựng thể chế, không chỉ đơn giản là viết code. Các giao thức cần một nhóm rộng rãi và phân tán gồm các bên liên quan có cam kết, những người tin tưởng vào tầm nhìn và sẵn sàng làm bất cứ thứ gì cần thiết để làm cho giao thức thành công. Các bên liên quan không chỉ cần một giao thức hiệu quả, họ cần một giao thức mà họ có thể tin tưởng lâu dài.

Đối với các giao thức tài chính, phần lớn những gì tạo dựng được niềm tin, không chỉ đơn giản là tạo ra và phân phối giá trị về lâu dài, là quản lý rủi ro hiệu quả. Bất kỳ ai cũng có thể fork một dự án nào đó và cung cấp chức năng tương tự, nhưng việc fork dự án không đảm bảo quản lý rủi ro tốt. Các giao thức cần các nhà phát triển tầm cỡ thế giới, cam kết hoàn thiện giao thức và những tokenholder chu đáo và đa dạng quản lý giao thức để kéo dài tuổi thọ.

Cách duy nhất mà các giao thức có đặc quyền lưu trữ và quản lý các phần đáng kể của cải thế giới sẽ là nếu chúng được quản lý cẩn thận. Sự kết hợp giữa câu chuyện được chia sẻ, các nhà phát triển đằng cấp thế giới.

Tích hợp

Chỉ vì bạn đang fork 1 protocol không có nghĩa là mọi người cũng cần nó. Các giao thức được hưởng lợi đáng kể từ việc tích hợp cả với các tổ chức trong thế giới thực cũng như các giao thức khác. Về mặt thế giới thực, tích hợp với các sàn giao dịch, người giám sát, ví, trình tổng hợp, cổng thanh toán, và các nhà cung cấp dịch vụ tài chính khác nhau cung cấp nhu cầu không thể dễ dàng bị phân tách. Ứng dụng Chai Payments của Terra là một ví dụ. Chai phục vụ hơn hai triệu người dùng và chỉ dựa vào blockchain Terra cho cơ sở hạ tầng phụ trợ của nó để tạo điều kiện thanh toán giá rẻ. Tất cả các sản phẩm Terra tiếp theo, chẳng hạn như giao thức thị trường tiền Anchor, có thể có quyền truy cập vào cơ sở người dùng lớn và đang phát triển của Chai khi chúng ra mắt, cung cấp một nguồn cầu mạnh mẽ không thể bị chia tách.

Về mặt giao thức, tích hợp đặc quyền với các giao thức khác có thể tạo ra tiện ích không thể bị chia tách. Yearn cung cấp một ví dụ tuyệt vời về điều này với các sản phẩm Vaults và Earn của họ. Vault của Yearn được đưa vào danh sách cho phép đối với một số nhiệm vụ của Maker, cho phép chúng tạo điều kiện cho việc cân bằng lại và tháo gỡ hiệu quả hơn các giao thức khác chạy các chiến lược tương tự mà không được đưa vào Whilelist. Tương tự như vậy, yPool của Yearn cho phép token LP cho khoản tiền gửi Earn (được gọi là yToken) được đưa vào hoạt động tạo điều kiện cho việc trao đổi. Điều này cũng giúp khởi động tính thanh khoản cho yToken, cho phép nhận và xuất dễ dàng hơn và hiệu qủa hơn vào các loại tiền ổn định được tối ưu hóa lợi nhuận của Earn's.

Thương hiệu và trải nghiệm người dùng.

Thương hiệu và trải nhiệm người dùng có thể trở thành nguồn năng lượng mạnh mẽ. Điều này đặc biệt đúng khi một giao thức là đầu tiên xây dựng thành công trên thị trường của nó, cho phép đặt ra những kỳ vọng về trải nghiệm người dùng và xây dựng giá trị thương hiệu với người dùng. Ví dụ đơn giản là Uniswap.

Theo hầu hết sự tính toán, Uniswap là nhà tạo lập thị trường tự động (AMM) thành công và đứng đầu. Trong vài tháng qua, mặc dù có vô số AMM tiên tiến và linh hoạt hơn dù tung ra thị trường nhằm cung cấp cho người dùng dịch vụ tốt hơn, Uniswap vẫn dẫn đầu trong cuộc đua. Tại sao lại xảy ra trường hợp này nếu chi phí chuyển đổi đơn giản như chỉ cần kết nối MetaMask của bạn với một sàn giao dịch mới? Đó là vì người dùng đã quen với trải nghiệm sử dụng Uniswap và tin tưởng vào thương hiệu Uniswap. Blockchain là môi trường đối đầu và một bước đi sai lầm có thể khiến người dùng phải trả giá mọi thứ. Tin tưởng rằng Uniswap hoạt động và bạn biết cách sử dụng nó một cách an toàn giúp ngăn chặn việc chuyển đổi qua lại giữa các giao thức khác nhau. Đây là xu hướng chung của nhiều giao thức thành công nhất cho đến nay.

Nguồn tài nguyên giao thức

Cho dù đó là thông qua việc huy động tiền hoặc thu nhập giữ lại từ hoạt động của giao thức, một số giao thức có nguồn tài chính đáng kể có thể là nguồn lợi thế cạnh tranh không thể kiểm soát được.

Các quỹ bảo hiểm có thể cung cấp cho người dùng sự tin tưởng và bổ sung vào sự an toàn của việc sử dụng một giao thức. Các quỹ bảo hiểm lớn cung cấp cho người dùng sự đảm bảo lớn hơn rằng họ sẽ không bị mất vốn khi gửi tiền vào một giao thức để tạo điều kiện cho một số hoạt động tài chính. Một ví dụ là Aave, token Aave mới sẽ hỗ trợ cho giao thức, cung cấp bảo hiểm cho bất kỳ tổn thất nào mà người gửi tiền gặp phải.

Tương tự, các quỹ lớn phát triển cả nội sinh (thông qua các hoạt động như đặt cược) và ngoại sinh (thông qua thu nhập giữ lại hoặc tăng vốn), cung cấp một lượng giá trị đáng kể, mà cuối cùng có thể chảy về stakeholder. Ngoài việc quỹ chỉ cho phép các giao thức mang lại giá trị cho token holder (nhận lãi khi stake và mua lại token trên thị trường), ngân quỹ còn cho phép các giao thức tham gia vào các hoạt động xây dựng tổ chức khác nhau (chi tiêu cho hệ sinh thái). Điều này có thể có nghĩa là mọi thứ từ việc trả tiền cho các nhà phát triển để viết mã, đến việc khuyến khích các nhà cung cấp thanh khoản cung cấp vốn cho giao thức. Ý tưởng là ngân quỹ cung cấp cơ hội khen thưởng cho nhiều bên liên quan vì những đóng góp của họ. Ví dụ, Synthetix có một kho bạc trị giá ~$150 triệu vào cuối tháng 7 năm nay, bao gồm nhiều loại tàn sản nội sinh, ngoại sinh tương ứng như SNX và ETH. Quỹ của Synthetix lớn hơn tất cả, có lẽ là hàng chục quỹ crypto trên toàn cầu.

Bảo mật

Đặc biệt phù hợp với các giao thức DeFi chạy trên blockchain của riêng họ, bảo mật là nguồn lợi thế cạnh tranh không thể thay đổi, quan trọng thu hút vốn cho một giao thức. Các giao thức an toàn hơn sẽ mang lại cho người dùng sự tự tin hơn, và do đó hấp dẫn hơn đối với các giao dịch có giá trị cao. Delphi gần đây đã viết rất hay về chủ đề này bằng cách sử dụng giao thức thanh khoản THORChain. Tokenomy của THORChain đảm bảo tính bảo mật của nó tỷ lệ thuận với lượng thanh khoản được thêm vào mạng. Cụ thể, nó đảm bảo rằng tổng giá trị của RUNE được stake (trong các nhóm) và ngoại quan (bởi các trình xác thực) ít nhất gấp ba lần giá trị tất cả các tài sản bên ngoài trong các nhóm thanh khoản. THORChain đạt được điều này bằng cách điều chỉnh thu nhập hệ thống đến hoặc từ người xác nhận, hay nhà cung cấp thanh khoản nếu tỷ lệ này lệch khỏi mục tiêu 3:1. Kết quả là việc tăng tính thanh khoản từ THORChain không phân chia tiện ích của nó, vì nó không phân bổ tính bảo mật của nó.

Giao thức càng có nhiều biện pháp bảo vệ ở trên thì càng tốt. Năm tính năng này khuếch đại những thứ như tính thanh khoản đến nơi mà nó thực sự có thể bắt đầu cung cấp các hiệu ứng mạng.

4. Tương lai của Bảng cân đối kế toán Kiếm tiền dưới dạng mô hình kinh doanh

Bảng cân đối của cộng đồng là một cơ sở ban đầu cho DeFi. Tuy nhiên, các giao thức vẫn chỉ đang làm trầy xước bề mặt của những gì chúng ta có thể làm với tính thanh khoản được gộp chung này.

Thanh khoản ngắn hạn so với dài hạn

Hiện tại các giao thức không phân biệt đối xử giữa các nhà cung cấp thanh khoản ngắn hạn và dài hạn. Chế độ này đã mang lại nhiều cơ hội hơn cho các nhà cung cấp thanh khoản có thể chuyển từ giao thức này sang giao thức tiếp theo để tìm kiếm lợi suất cao nhất có sẵn, so với các nhà cung cấp thanh khoản dài hạn cung cấp nhiều giá trị hơn cho giao thức. Các nhà cung cấp thanh khoản dài hạn không được đền bù cho cam kết của họ, trong khi các nhà cung cấp thanh khoản ngắn hạn không bị trừng phạt vì tính nhất thời của họ.

"Trong tài chính truyền thống, thanh khoản khó chuyển thành tiền mặt sẽ có giá trị hơn thanh khoản dễ chuyển đổi thành tiền mặt: Nếu bạn gửi tiền trong một thời gian dài hơn và cố định, bạn sẽ nhận được nhiều tiền lãi hơn so với việc bạn chỉ giữ nó dưới dạng tiền mặt trong tài khoản ngân hàng của chúng tôi. Đối với các ngân hàng truyền thống, điều này là mấu chốt, bởi vì nếu mọi người có thể rút toàn bộ số tiền của họ bất cứ lúc nào, một ngân hàng với tư cách là một tổ chức phụ thuộc vào thanh khoản, có thể phá sản rất nhanh." – Martin Krung.

Các giao thức kết hợp với những thứ như TVL, khuyến khích bằng phần thưởng token, khuyến khích thanh khoản dài hạn có thể giúp giải quyết những vấn đề này. Điều quan trọng là không nên loại bỏ hoàn toàn các nhà cung cấp thanh khoản ngắn hạn vì họ cũng cung cấp giá trị, nhưng điều quan trọng hơn là đảm bảo các giao thức có thể thu hút hiệu quả nhiều vốn cố định hơn.

Hiệu quả sử dụng vốn và mở rộng trường hợp sử dụng

Uniswap có thể sẽ chỉ sử dụng ~25% tài sản trên bảng cân đối kế toán của mình để tạo điều kiện cho các giao dịch. 75% còn lại đứng yên chỉ sẵn sàng sử dụng trong trường hợp có các giao dịch lớn làm giá tài sản di chuyển lên hoặc xuống đáng kể trong đường cong định giá của Uniswap. Điều này trái ngược với các nhà tạo lập thị trường truyền thống luân chuyển nhiều tài sản trên bảng cân đối kế toán hàng ngày và thường sử dụng đòn bẩy để tăng hơn nữa hiệu quả sử dụng vốn và tăng lợi nhuận của họ. Một logic tương tự có thể được tạo ra cho các giao thức khác như Maker, chỉ đơn giản là cho phép tài sản thế chấp $1,8 tỷ trên bảng cân đối kế toán của nó trong các hợp đồng thông minh tạo ra lợi nhuận bằng không, hoặc Nexus Mutual, để $70 triệu ETH vào pool không lãi suất bằng không. Danh sách còn dài, nhưng vấn đề ở đây là các giao thức vẫn chưa khai thác hết tiềm năng của bảng cân đối kế toán.

Có nhiều cách mà các giao thức có thể mở ra tiềm năng này. Đầu tiên, các giao thức có thể trở nên thông minh hơn về quản lý rủi ro, điề này có thể dẫn đến tỷ lệ thế chấp thấp hơn và sử dụng vốn hiệu quả hơn. Mặc dù là các giao thức có thể sử dụng các tài sản trên bảng cân đối kế toán của chúng cho các trường hợp sử dụng liền kề ngoài mục đích sử dụng chính của chúng. Ví dụ, nếu cả cho vay và giao dịch đều được tạo điều kiện đơn giản bằng cách sử dụng một nhóm tài sản, thì tại sao một giao thức không thể đảm nhiệm cả hai trường hợp sử dụng với cùng một pool? Một vài tháng trước, Dan Elitzer đã suy đoán về khả năng này, gợi ý rằng một số giao thức có thể phát triển để làm như vậy, khiến các tài sản trong nhóm thanh khoản đồng thời có sẵn cho nhiều cơ hội để tạo ra lợi suất đã được điều chỉnh theo rủi ro cao nhất.

"Nếu tôi cảm thấy thoải mái khi nắm giữ tỷ lệ tài sản cố định trong ví, và muốn chúng tạo ra thu nhập thụ động cao nhất có thể, tại sao tôi không đẩy tất cả chúng vào một pool Balancer riêng để kiếm phí giao dịch? Và nếu nhóm đó chứa, chẳng hạn như ETH, DAI, REP và ZRX, tại sao tôi không sẵn sàng cho vay bất kỳ tài sản nào trong số các tài sản đó? Tất nhiên, các tài sản trong pool có nên cho vay nhanh với một khoản phí nhỏ không? Có lẽ tôi sẵn sàng chấp nhận rủi ro nhiều hơn một chút và do đó cũng cung cấp chúng cho các nhà giao dịch muốn tài trợ cho các khoản hoán đổi vĩnh viễn có đòn bẩy gấp 20 lần, Futureswap? Hãy cho đó là sự phát triển cuối cùng của cả đầu tư thụ động và đầu tư cá nhân hóa." – Dan Elitzer

Nếu tầm nhìn này gần như đúng, mà tôi nghỉ ngờ là nó sẽ đúng, thì tương lai có thể bị chi phối bởi các siêu giao thức tạo điều kiện cho nhiều loại dịch vụ tài chính khác với các giao thức chuyên biệt ngày nay. Đây là sự khác biệt giữa một ngân hàng chuyên nghiệp chỉ tập trung vào ngân hàng tiêu dùng với một tổ chức tài chính đa dạng như JP Morgan, nơi cung cấp nhiều loại dịch vụ tài chính trên các bộ phận ngân hàng tiêu dùng, ngân hàng thương mại, ngân hàng đầu tư và quản lý tài sản. Ý tưởng ở đây là bằng cách làm cho tính thanh khoản trong một pool có sẵn cho nhiều trường hợp sử dụng đồng thời, bạn có thể tạo ra sự cộng sinh giữa các trường hợp sử dụng đó.

Các giao thức DeFi có thể tiếp tục tập trung vào việc hoàn thiện các trường hợp sử dụng ban đầu của chúng trong tương lai gần, nhưng về lâu dài, nhiều giao thức có thể tự cạnh tranh với nhau.

Phân bổ vốn

Phân bổ vốn là quá trình triển khai các nguồn tài chính của công ty để tối đa hóa lợi nhuận cho các cổ đông. Về bản chất, các công ty có năm lựa chọn chính để phân bổ vốn bao gồm tái đầu tư vào hoạt động phát hành cổ tức, mua lại cổ phiếu, trả bớt nợ và mua lại các doanh nghiệp khác. Đối với hầu hết các giao thức DeFi ngày nay, chỉ khám phá hai trong số các tùy chọn này: phát hành cổ tức và mua lại cổ phiếu (token). Tuy nhiên, cả hai tùy chọn này đều không phù hợp với các giao thức DeFi dựa trên giai đoạn trưởng thành của chúng.

Các công ty giai đoạn đầu hiếm khi sử dụng nguồn tài chính của mình để mua lại cổ phiếu hoặc chia cổ tức cho cổ đông. Lý do rất đơn giản. Tại sao chia thưởng cho cổ đông bây giờ khi vốn có thể kiếm lãi suất cao hơn bằng cách tái đầu tư? Điều này đặc biệt đúng đối với các công ty khởi nghiệp trong ngành tăng trưởng cao, nơi tiềm năng thu hồi vốn có thể rất lớn nếu một công ty thành công trên thị trường của mình. Nhà đầu tư trong giai đoạn đầu khởi nghiệp không muốn cổ tức và mua lại cổ phiếu. Họ muốn tăng trưởng và lợi nhuận trong tương lai. Tuy nhiên, các giao thức DeFi ngày nay hoàn toàn ngược lại với điều này.

Thay vì mua lại token, chỉ để đốt hoặc phân phối cho holder, các giao thức DeFi có thể thực hiện một cách tốt hơn để phân bổ vốn. Joel Monegro của Placeholder đã để cập đến ý tưởng này trong một bài báo gần đây, nơi anh ấy đề xuất rằng các giao thức nên mua lại và phát hành lại token để khuyến khích tăng trưởng hơn là mua lại và đốt chúng để trả lại giá trị cho tokenholder. Nhìn chung, các giao thức có thể tốt hơn nếu chỉ để bất kỳ khoản thu nhập nào chúng tạo ra, tiếp tục tích lũy, sau đó chủ động hơn về cách phân bổ chúng. Có rất nhiều cách mà các giao thức có thể sử dụng thu nhập của họ để khuyến khích tăng trưởng và thưởng cho các bên liên quan vì đã tạo ra giá trị. Điều này có thể là bất cứ điều gì từ việc trả tiền cho các nhà phát triển, đến việc khuyến khích các nhà cung cấp thanh khoản, thậm chí trợ cấp cho người dùng.

Thật tuyệt khi các giao thức DeFi đã chứng minh rằng chúng có thể tạo ra giá trị cho token holder, nhưng bây giờ khi chúng đã chứng minh được bản thân, đã đến lúc phải suy nghĩ kỹ hơn về việc phân bổ vốn.

5. Sự phát triển của Giao thức trở thành Giao thức hợp tác

Các bên Chính trị trong giao thức và Sự thống trị Meta

Hai vấn đề chính đối với quản trị giao thức ngày nay là sự thờ ơ của những người bỏ phiếu và sự thống trị của cá voi. Tại sao lại bỏ phiếu cho sự thay đổi giao thức khi bạn chỉ nắm giữ 0.01% nguồn cung token và bạn đang đối đầu với 5 quỹ đầu tư mạo hiểm sở hữu chung 51%? Nhiều giao thức thường chỉ nhận được tỷ lệ bỏ phiếu <10% của token holder – ít hơn nhiều so với hầu hết các hệ thống bỏ phiếu mà chúng ta quen thuộc như bầu cử tổng thống và phiếu bầu của cổ đông công ty.

QUẢN TRỊ DEFI: Bạn cũng có quyền!

Không giống như các công ty truyền thống với cấu trúc quản lý tập trung, giao thức DeFi không yêu cầu tuân thủ bất kỳ quy tắc nào ngoại trừ những dòng mã hóa trên chuỗi. Và chúng thường được biết đến như “Code là luật”.

Otis ReportChâu Minh

Nhiều giao thức hiện có chức năng ủy quyền, giúp giải quyết vấn đề này, nhưng thậm chí nó vẫn còn đang làm ảnh hưởng bề mặt của quản trị giao thức. Điều gì sẽ xảy ra nếu ngoài việc ủy quyền phiếu bầu của bạn cho một chính trị gia theo giao thức được thông báo, bạn cũng có thể ủy quyền phiếu bầu của mình cho một khối bỏ phiếu liên giao thức? Các dự án như PowerPool và PieDAO đang giải quyết vấn đề này.

Sản phẩm đầu tiên của PowerPool là DeFi Index khai thác thanh khoản, được xây dựng và tính trọng số theo một cuộc bỏ phiếu của cộng đồng, thực hiện quản trị meta cho các giao thức tổng hợp. Chỉ báo sẽ được triển khai dưới dạng nhóm Balancer, bao gồm tám token quản trị, gồm cả token CVP của PowerPool. Cổ phần ban đầu của mỗi token được đề xuất là 12.5% và tất cả các token quản trị được gộp trong nhóm này sẽ được sử dụng để bỏ phiếu trong các giao thức tương ứng của chúng dựa trên quyết định của chủ sở hữu token CVP. Ý tưởng lớn ở đây là giao thức có thể trở thành bộ tổng hợp quản trị và điều phối các quyết định quản trị trên tất cả các giao thức cấu thành của nó. Đây có thể là mọi thứ khác nhau, từ các nhóm khuyến khích được phối hợp đến các tích hợp đặc quyền không có sẵn cho các giao thức khác. Người ta không cần phải suy đoán xa xôi để tưởng tượng một thứ gì đó giống như PowerPool hoặc một trong những đối thủ cạnh tranh của nó trở thành một đảng chính trị, một lực lượng trong quản trị giao thức và là người tạo ra sự hiệp đồng đáng kể giữa các giao thức.

Giải quyết tranh chấp phi tập trung và các hợp đồng

Một trong những dự án tham vọng nhất về crypto là Aragon, nhằm mục đích cuối cùng trở thành một quốc gia kỹ thuật số có chủ quyền chạy trên Ethereum. Một layer tiềm năng mạnh mẽ của Aragon là hệ thống giải quyết tranh chấp phi tập trung, gọi là Tòa án Aragon. Chúng bao gồm các bồi thẩm viên được khuyến khích tài chính để tham gia vào các tranh chấp giữa những người tham gia cộng đồng.

Các công cụ như Tòa Án Aragon có thể cho phép các giao thức không chỉ tạo ra các thỏa thuận chủ quan trong nội bộ, mà còn các thỏa thuận chủ quan giữa các giao thức. Hãy tưởng tượng các giao thức tham gia vào các giao dịch tài chính mà không yêu cầu bảo lãnh quá mắc để tạo sự tin tưởng và tham gia vào vô số quan hệ đối tác mà không thể diễn tả bằng code. Khả năng hợp tác mở rộng đáng kể với một hệ thống tòa án phi tập trung, chuyển các hệ thống kinh tế dựa trên blockchain chỉ từ các hệ thống giải quyết tranh chấp " Code is law" đơn thuần.

Các sáng kiến mở rộng quy mô phối hợp

Một điều trở nên rõ ràng trong vài tháng qua là DeFi hiện không mở rộng quy mô. Tất cả những gì cần làm là một làn sóng đầu cơ quy mô nhỏ để đẩy Ethereum đến giới hạn của nó. Blockspace trở nên tắc nghẽn, thời gian giao dịch tăng, phí Gas tăng cao và đôi khi Ethereum dường như không thể sử dụng được. Khả năng mở rộng lớp cơ sở thậm chí còn tệ hơn trong khi ETH 2.0 vẫn còn nhiều năm nữa mới hoàn thiện. Kết quả, như Vitalik giải thích là "Hệ sinh thái Ethereum có khả năng all-in như một chiến lược mở rộng quy mô cho tương lai gần và trung hạn."

Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là khả năng mở rộng sẽ không sớm xuất hiện. Thực tế thì hoàn toàn ngược lại. Với các giải pháp mở rộng quy mô layer-2, Ethereum có thể mở rộng quy mô đơn đặt hàng lớn trong tính năng gần, thậm chí đạt mức tối đa lý thuyết là 100.000tps khi ETH 2.0 giai đoạn 1 ra mắt và chuyển sang shard chain để lưu trữ dữ liệu của chúng.

Trong tương lai gần, các bản tổng hợp này sẽ là các trung tâm riêng biệt của hoạt động có thể tổng hợp chỉ diễn ra trên cơ sở không đồng bộ. Kết quả của điều này, kết hợp với thực tế là nhiều giải pháp hiện đang ra mắt, có nghĩa là các giao thức đầu tiên chuyển sang chế độ có thể có lợi thế cạnh tranh đáng kể so với các giao thức không chuyển sang. Hơn nữa, những giao thức chuyển sang cùng một bản tổng hợp theo một nghĩa nào đó đang hình thành quan hệ đối tác một cách hiệu quả để duy trì khả năng tổng hợp trong môi trường có thể mở rộng hơn này, điều này có thể dẫn đến sự hiệp lực giữa các giao thức hợp tác như vậy.

6. Tóm lại

Trong quý 3 năm 2020, người dùng DeFi đã được trả tiền để chấp nhận rủi ro. Ở những phần như nhau, cảm giác như mọi thứ đều quan trọng và không có gì cùng lúc. Các câu hỏi dài hạn về tính bền vững và lợi thế cạnh tranh dường như không tạo ra sự khác biệt khi giá tài sản DeFi trên diện rộng đang tăng chóng mặt. Tuy nhiên, hiện tại thị trường đã hạ nhiệt, các giao thức hàng đầu có thể chiếm ưu thế do các nhà đầu tư hiện đang định vị cho giai đoạn tiếp theo của DeFi.

Thế giới của các giao thức tài chính mã nguồn mở hợp pháp là một biên giới mới cho hoạt động kinh tế. Hầu hết những gì là DeFi đều chưa tới 2 năm tuổi và chỉ trong vài tháng qua, chúng tôi thậm chí còn có cái nhìn thoáng qua về cách các giao thức này có thể hoạt động và cạnh tranh về lâu dài.

Không thể dự đoán được ngành công nghiệp đang phát triển nhanh chóng này sẽ diễn ra như thế nào thậm chí vài tháng kể từ bây giờ. Nhưng điều đó không có nghĩa là các nhà đầu tư không thể suy nghĩ kỹ về điều gì thực sự quan trọng và điều gì không. Điều quan trọng đối với nhà đầu tư DeFi dài hạn không phải là những đồng coin rầm rộ ra mắt, những thứ vô giá trị hay ponzi. Thay vào đó, các nguồn lợi thế cạnh tranh bền vững hợp pháp của nó sẽ cho phép các giao thức DeFi tạo ra và nắm bắt giá trị ngay bây giờ và trong tương lai.

Thế giới của DeFi đầy rẫy những cơ hội. Việc tận dụng lợi thế của chúng hoàn toàn phụ thuộc vào các nhà đầu tư thật sự quan tâm.